مانند سایر حرفه ها و شغل ها ، برای حرفه جوشکاری نیز مجموعه ای از نمادها و علائم جوشکاری وجود دارد تا ارتباط بین طراح و سازنده ( یعنی جوشکار ) ساده شود . این زبان ممکن است در ابتدا کمی عجیب به نظر برسد ، بنابراین بهتر است قبل از شروع به کار این نمادها ، سمبل ها و علائم را یاد بگیرید . به عنوان مثال ، نمادهای زیر را بررسی کنید :
این علائم جوشکاری بیانگر ساختار اصلی کلیه مشخصاتی است که جوشکاری با آن انجام شده است . علائم جوشکاری دارای فلش هستند ، که به محل روی نقشه که جوش باید در آن جا انجام شود اشاره می کنند . فلش به یک خط راهنما وصل شده است که با یک خط مرجع افقی تقاطع دارد . سرانجام ، یک دم در انتهای مخالف خط مرجع وجود دارد که از دو جهت شاخه دارد . انتها یا دم فلش اختیاری است و فقط برای دستورالعمل های خاص مورد نیاز است .
از وسط خط مرجع ، یک شکل هندسی یا دو خط موازی را مشاهده خواهید کرد که مشخص می کند چه نوع جوشکاری روی فلز باید انجام شود . به این علامت ، نماد جوش ، گفته می شود ( البته نباید آن را با نماد کلی جوش اشتباه گرفت ) . سه نماد جوش که در نقشه های بالا مشاهده می کنید ، به ترتیب جوش مربع ، فیله و جوش شیار-V را نشان می دهند .
نماد جوش همچنین ممکن است بالاتر از خط مرجع قرار گیرد ، نه در زیر آن . این جایگاه قرارگیری مهم است . هنگامی که نماد جوش زیر خط مرجع قرار دارد ، نشان می دهد که جوش باید در “طرف فلش” مفصل انجام شود . به عنوان مثال ، در نقشه بعدی یک جوش فیله در طرف فلش مشخص شده است . می توانید جوش واقعی را در تصویر دوم مشاهده کنید .
حال اگر نماد جوش در بالای خط مرجع ظاهر شود ، باید جوش را در طرف مقابل مفصل که نوک پیکان به آن اشاره می کند انجام داد . در اینجا می توانید یک نمونه از این تعریف را مشاهده کنید :
اگر نماد جوش در هر دو طرف خط مرجع ظاهر شود ، همانطور که در شکل زیر نشان داده شده است ، مشخص می کند که یک جوش باید در هر دو طرف اتصالات انجام شود .
رایج ترین سمبل های جوشکاری
تعداد زیادی علائم جوشکاری ساخته شده است تا انواع مختلف جوش مورد استفاده در کارهای تجاری و همچنین هر اتصالی را که باید هنگام برشکاری انجام شود را ، طراحی کند . در شکل بعدی رایج ترین سمبل های جوشکاری برای یادگیری ذکر شده اند :
مطمئنا حفظ کردن و به خاطر سپردن همه این علایم زمان بر است . در شکل زیر می توانید نوع جوش و سمبل مورد استفاده برای آن را ببینید . همچنین می توانید برای راحتی کار یک کپی از آن در محل کار نصب کنید .
ابعاد و زاویه ها در نمادهای جوشکاری
نیازی به گفتن نیست که اعداد نیز بخش بزرگی از مشخصات جوشکاری هستند . عرض ، عمق ، بازشدن ریشه و طول جوش و همچنین زاویه هر نوع جوشکاری مورد نیاز روی فلز پایه قبل از جوشکاری ، همه به طور خلاصه در بالا یا زیر خط مرجع قابل ذکر هستند .
در بیشتر موارد ، عرض جوش ( یا قطر ) در سمت چپ نماد جوش قرار دارد ( در اینجا این مقدار با اینچ بیان می شود ) ، در حالی که طول آن در سمت راست نوشته شده است . (همانطور که در آناتومی یک جوش توضیح داده شده است ، عرض جوش فاصله بین یک پا از جوش تا پای دیگر جوش است . ) اغلب هیچ طول مشخص نمی شود ، به این معنی که جوش باید از ابتدا تا انتهای مفصل انجام شود .
ابعاد نوشته شده در زیر خط مرجع ، البته ، بر روی مفصل جوش و در طرف فلش اعمال می شود ، در حالی که ابعاد نوشته شده در بالای سمبل ، روی مفصل و در طرف دیگر جهت فلش اعمال می شود . در تصویر بالا ، جوش های مورد نیاز برای هر دو طرف مفصل نشان داده شده است .
گاهی اوقات ، یک سری از جوش ها بصورت جداگانه مشخص می شود ، نه بصورت یک جوش طولانی . این امر معمولاً در هنگام جوشکاری فلزات نازک یا حساس به گرما یا اتصال مفصل طولانی معمول است . در نماد و علائم جوشکاری زیر ، جوش های فیله متناوب 3 اینچی مشخص شده اند :
توجه کنید که نمادهای جوش در هر طرف خط مرجع بالا آفست هستند و اینگونه نیست که بصورت آینه وار یکسان باشند . این بدان معنی است که جوش ها باید در نقاطی در هر دو طرف مفصل قرار بگیرند ، همانطور که در شکل سمت راست نشان داده شده است .
یک نماد جوش همچنین ممکن است یک زاویه ، باز شدن ریشه یا ابعاد صورت ریشه را مشخص کند . این معمولی است که فلز پایه برای جوشکاری ضخیم تر از 4/1 اینچ باشد . مثال زیر نمادی است که اتصال شیار- v را نمایش می دهد .
در اینجا ، جوش شیاری ابعادی دارد که درون نماد نوشته شده است . مورد اول 8/1 است که مربوط به دهانه ریشه است که به اندازه 8/1 اینچ باز است . عدد بزرگتر نوشته شده در زیر آن 45 درجه را نشان می دهد ، که نشان دهنده زاویه بین صفحات است . بنابراین در این مثال اریب ساخته شده در هر طرف صفحه 2/1 22 است که معادل 45 درجه می باشد .
سایر نمادها و خطوط مرجع چندگانه در علائم جوشکاری
در سایر سمبل های جوشکاری ممکن است دو نماد دیگر درج شده باشد ، همانطور که در زیر آورده شده است :
یک پرچم جوش فیله را نشان می دهد ، که به سادگی به جوشکار می گوید کار را باید در سایت انجام دهد ، نه در مغازه . دایره weld all around ، واقع در همان مقطع ، دقیقا همین مفهوم را می رساند . در حالی که این نماد اغلب در لوله و تیوب استفاده می شود ، یک قطعه غیر دایره ای ( همانطور که در شکل بالا نشان داده شده است ) ممکن است به همین ترتیب به جوشکاری در همه طرف خود احتیاج داشته باشد .
در اینجا چند نوع دستورالعمل دیگر که ممکن است در نقشه مشاهده کنید آورده شده است :
منحنی واقع در بالای نماد جوش مشخص می کند که جوش به پایان رسیده باید صاف ، محدب یا مقعر باشد . (اگر یک خط مستقیم می بینید ، آنگاه یک جوش مسطح – یعنی صورت روان باید باشد ). همانطور که در بالا سمت راست نشان داده شده است ، یک نماد جوشکاری شیار-V با جعبه بالای آن نشانگر نوار پشتی یا نوار پشتی برای این مفصل است . قبل از انجام جوش شیار ، نوار باید روی قسمت پشت مفصل جوش داده شود .
یک نوار پشتی یا اغلب با “جوش پشت” یا “جوش پشتی” اشتباه گرفته می شود . آنها با نوار پشتی یکسان نیستند . جوش پشتی ، جایی است که در آن جوش دوم در سمت پشت مفصل ایجاد شده است . بعد از جایی که شیار جوش اولیه کامل شده است . در مقابل ، جوش پشتی جوشی است که جوشکار ابتدا آن را انجام می دهد ( بنابراین همان عملکرد یک نوار پشتی را دارد ) . نوار پشتی قطعه ای از فلز است که در قسمت پایین صفحات جوش داده شده است تا یک جوش صاف و یکنواخت را بوجود آورد . هر یک از این سه گزینه با استفاده از نمادهای خود در شکل زیر نمایش داده شده اند تا مشخص کنند که چه کاری باید انجام شود .
همانطور که مشاهده می کنید ، تنها تفاوت بین جوش های پشت و پشتی در هنگام انجام آنها است . نمادها یکسان به نظر می رسند ، بنابراین هر دو باید با نام مشخص شوند . در نماد سوم ابعاد و نوع فولاد (A-38) برای نوار پشتی مشخص شده است .
هنگامی که یک عملیات جوشکاری مراحل زیادی را شامل باشد ، بعضی اوقات خطوط مرجع متعددی را روی نماد جوش مشاهده می کنید ، همانطور که در زیر مشاهده می کنید :
برای واضح بودن دستورالعمل ها ، ممکن است چندین خط مرجع از خط رهبر در یک مسیر موازی امتداد یابد . هر خط یک عملیات جداگانه را نشان می دهد و به ترتیب انجام می شود ، اولین عملیات عملی است که نزدیک به فلش است .
دستورالعمل های ویژه در علائم جوشکاری
همانطور که اخیراً در مورد نوار پشتی مشاهده کردید ، دم شاخه دار نمادی از علائم جوشکاری است که برای توضیح جزییاتی که جزو پارامترهای نرمال توضیح داده شده روی خط راهبر نیستند ، است . به عنوان مثال ، مهندس یا طراح ممکن است بخواهد جوشکار از جوشکاری استیک (به عنوان مثال SMAW) یا فرآیند جوشکاری دیگر استفاده کند . یا ممکن است اطلاعات دیگری برای توضیح وجود داشته باشد ، نمونه هایی از این توضیحات را در شکل زیر می بینید :
البته در صورتی که نیاز به دستورالعمل خاصی نباشد ، دم از نماد جوش حذف نمی شود .
مشخصات پیچیده تری از علائم جوشکاری
هنگامی که شما به اصول اولیه تسلط پیدا کنید ، آماده خواهید بود تا بسیاری از جزئیات دیگر را که در نقشه ها وجود دارد را متوجه شوید . در میان آن ها رایج ترین ها عبارتند از :
- دستورالعمل های نهایی و کانتورینگ
- انبساط و مشخصات پخ
- سنگ زنی یا ماشینکاری دیگر
- دستورالعمل جوش نقطه یا spot
سمبل های نوع فرایند جوشکاری
در جدول زیر حروف اختصاری که نوع فرایند جوشکاری را مشخص می کنند را می توانید ببینید :
همچنین پسوندهایی نیز در کنار نام این فرایند ها ممکن است وجود داشته باشد که متد اعمال شده برای انجام فرایند را مشخص می کند . برای مثال AU به معنی جوشکاری اتوماتیک است . ME به معنای جوشکاری ماشینی است . MA نمایانگر جوشکاری دستی است . SA به معنی جوشکاری نیمه اتوماتیک است .
از اینکه در این مقاله با ما همراه بودید سپاسگزاریم . منتظر نظرات و یشنهادات شما هستیم.
منابع :weldersuniverse – weldguru
کاربردی،قابل فهم
ممنون از در اختیار قرار دادن مطالب
درود بر شما
ممنون از نظرات کارآمدتون
سودمند و کوتاه. سپاس
سپاس از شما بابت نظرتون. خوشحالیم که مورد توجه شما قرار گرفت.