جوشکاری یک فرایند چهار بعدی است
جوشکاری یک فرایند چهار بعدی است و پارامترهای درون فرآیند اغلب کیفیت نهایی اتصال جوشی را تعیین می نمایند. در این فرایند علاوه بر سه بعد، زمان نیز به عنوان بعدی دیگر، کیفیت نهایی جوش را متاثر می نماید. علت این امر را می توان در تاثیرگذاری زمان بر پارامترهایی چون سرعت جوشکاری، حرارت ورودی و زمان پیش گرم و در نهایت بر ریزساختار اتصال جوشی و نیز میزان اعوجاج و تنش های پسماند جستجو نمود.
جوش گوشه یا Fillet Weld چیست
جوش گوشه (Fillet Weld)، از ساده ترین و متداول ترین انواع جوش است. بازرسی چشمی، جوش گوشه را در دو بعد بررسی نموده اما امکان بررسی کفایت نفوذ آن را ندارد. از آنجایی که جوش گوشه، نوعی ساده از جوش بوده و اغلب به منظور ساخت سازه های جوشکاری شده غیرحساس مورد استفاده قرار می گیرد، به طور معمول توسط بسیاری از کارکنان جوشکاری از جمله طراحان، مهندسان، سرپرستان و ناظران کارگاه های جوشکاری نادیده گرفته شده و فرض می شود که جوشکاران مهارت های کافی به منظور ایجاد این نوع جوش را دارند. این در حالی است که تجزیه و تحلیل شکست بسیاری از مجموعه ها و سازه های جوشی دچار شکست اغلب به جوش های گوشه معیوب اشاره دارند. به عنوان نمونه در یک سازه تحت بارگذاری دوره ای (Cyclic Loading)، به طور معمول احتمال ایجاد و گسترش ترک از پنجه جوش های گوشه و رخداد شکست خستگی، بیش از سایر مناطق و جوش ها است. سازه های جوشی فراوانی به علت توسعه ترک از جوش های گوشه دچار شکست و از کارافتادگی شده اند. با توجه به اطلاعات فوق و تاریخچه برخی از شکست های خستگی، به نظر می رسد که پیاده سازی آزمایشی تفکر ناب برای جوش های گوشه در کارگاه های جوشکاری ایده خوبی باشد.
فرایند و گام هایی که باید برداشت
جوشکاران اغلب برای ایجاد جوش های گوشه یک چهارم اینچ در حال تخت (Flat) از سیم جوش هایی به قطر 0.035 یا 0.045 اینچ (حدود 0.9 و 1.1 میلی متر) استفاده می نمایند. از 20 جوشکار خواسته شد تا در ایستگاه های کاری خود و با شرایط و مشخصات جوشکاری مشابه، جوش های گوشه ای را روی ورق های نمونه ایجاد کنند. جوش های حاصل برش خورده و تحت بازرسی کیفی قرار گرفتند. با انتخاب معیاری پذیرش (Acceptance Criteria) در محدود متوسط، بیش از یک سوم نمونه های جوشکاری شده تاییدیه کیفی مورد نظر را به دست نیاوردند و این فرصتی عالی جهت استفاده از کایزن (Kaizen) برای جوش های گوشه در کارگاه جوشکاری است.
بنابراین گام نخست برای انجام هر یک از روش های بهبود کیفی، وجود مستنداتی معتبر به منظور اثبات نیاز به پیاده سازی روشی جهت بهبود است. به طور مثال پژوهش فوق اثبات نمود که بیش از یک سوم نمونه ها فاقد برخی از الزامات کیفی قابل قبول هستند. سوال این است که مشکل کجاست؟ آیا جوشکاران از نیازمند آموزش های تکمیلی هستند؟ آیا تجهیزات اندازه گیری (جوشکاری و بازرسی) نیازمند تنظیم و اعتبارسنجی (Calibration) می باشند؟ آیا مواد مصرفی مورد استفاده دارای مشکلاتی است که تا به حال پنهان مانده است؟ و … پاسخ دهی مناسب به این سوالات نیازمند بررسی های دقیق تری است که بهتر است در قالب یک روش بهبود کیفی صورت گیرد.
در گام دوم می بایست بررسی و اثبات شود که “به چه دلیل این روش بهبود کیفی خاص انتخاب شده است؟” وجود پاسخ هایی شفاف و مدارکی معتبر موجب پیش گیری از ابهاماتی خواهد شد که ممکن است در آینده به وجود آید.
مفهوم کیفیت اولیه عالی به بازگشت به نقطه رخداد عیوب در فرایند و تلاش جهت برطرف نمودن آن در همان نقطه دلالت دارد. معیوب بودن جوش های گوشه در سازه های جوشکاری شده را همواره می توان با استفاده از انواع روش های بازرسی و آزمون غیرمخرب کشف و برطرف نمود، اما آنچه اهمیت دارد تدوین و پیاده سازی الزاماتی است که از ابتدا به ایجاد جوش هایی بدون عیب منجر گردد.
از اینکه این مقاله را مطالعه نمودید متشکریم، اگر انتقاد و پیشنهادی در پیرامون این مقاله دارید در قسمت دیدگاه بنویسید.