در زندگی روزمره از پلاستیک استفاده های بی شماری می شود. از ساخت اسباب بازی گرفته تا صنایع پزشکی ، همه قطعاتی دارند که از پلاستیک ساخته می شوند . قطعات پلاستیکی اغلب در همه زمینه ها مورد استفاده واقع می شوند . پلاستیک دارای خاصیت شکل پذیری، مقاومت خوب نسبت به فشار و مقاومت بالا نسبت به خوردگی است . پلاستیک ها به دو دسته تقسیم می شوند ، ترموست و ترموپلاستیک . در این دو گروه فقط ترموپلاستیک ها هستند که قابل جوشکاری می باشند . ترموست های قالب زده شده دیگر با اعمال گرما قابل تغییر شکل نیستند . اما گروه ترموپلاستیک در مقابل گرما می توانند نرم شوند و دوباره تغییر شکل پیدا کنند . به همین منظور می توان روی آن ها جوشکاری پلاستیک انجام داد . از این رو ترموپلاستیک ها می توانند به سه روش جوش داده شوند : 1- ترمال ( گرمایی ) 2- اصطکاک 3- الکترومغناطیسی . همچنین جوشکاری پلاستیک ترمال نیز خود به چهار زیر دسته 1- تکنیک هوای گرم 2- متد ابزار داغ 3- جوشکاری لیزر و 4- مادون قرمز ، تقسیم می شوند .
جوشکاری پلاستیک با ابزار داغ
جوشکاری با ابزار داغ تکنیکی است که سطوحی که می خواهند به هم متصل شوند ، تحت تماس مستقیم ابزار متالیکی داغ قرار می گیرند . زمانی که بخواهند لوله ها را با این روش جوش دهند ، سطوحی که قرار است به هم متصل شوند صاف است در نتیجه ابزاری که در این کار استفاده می شود ، بشقاب های داغ هستند . البته در سایر پروژه ها مانند چراغ های جلوی اتوموبیل ، به دلیل طراحی منحنی دار به ابزار پیچیده تری نیاز است .
جوشکاری پلاستیک به وسیله گاز داغ
زمانی که از متدهای گرمایشی خارجی استفاده می شود ، به آن تکنیک هوای داغ می گویند . در فرایند جوشکاری پلاستیک ، میله جوشکاری و یک شیار جوش به طور همزمان با یک جریان گاز داغ گرم می شوند تا زمانی که به اندازه کافی نرم شوند تا با هم ترکیب شوند . و سپس میله جوشکاری در شیار جوش فشار داده می شود تا روند جوشکاری کامل شود . جریانی از هوای گرم با استفاده از مشعل هوای گرم به سمت میله فیلر و محل اتصال هدایت می شود . یک میله فیلر با ترکیب مشابه از پلیمر به آرامی بین شکاف ها فشار داده می شود .
سطح مقطع میله پرکننده دایره شکل است . اما بیضی شکل آن ، مثلث شکل و مربع شکل آن نیز موجود است . در جدول زیر مقدار گرمای لازم برای جوشکاری انواع پلاستیک مشخص شده است.
دمای جوشکاری | نوع پلاستیک |
350 درجه سانتی گراد | آکریلونیتریل بوتادین استایرن |
350 درجه سانتی گراد | آکریلیک |
220 – 300 درجه سانتی گراد | PVC سخت |
600 درجه سانتی گراد | هیپالون |
250 – 280 درجه سانتی گراد | پلی تیلن ( سخت ) |
270 – 300 درجه سانتی گراد | پلی تیلن ( نرم ) |
600 درجه سانتی گراد | پلی وایسبیلن |
چگونه جوشکاری پلاستیک انجام دهیم
مرحله اول : تمیز کردن سطح پلاستیک
محیط کار خود را طوری تنظیم کنید که گرد و خاک و دود در آن وجود نداشته باشد . قبل از اینکه عمل جوشکاری را انجام دهید تعدادی فعالیت ایمنی باید انجام دهید . اگر می توانید، در محیط بیرون و یا محیطی که دارای سیستم تهویه هوا است کار کنید . می توانید یکی از درها یا پنجره های محیط کار را باز بگذارید . از هوا کش هم می توانید برای تهویه هوا استفاده کنید . از یک ماسک برای جلوگیری از ورود ذرات گرد و غبار به درون ریه های خود استفاده کنید . از عینک های پلی کربن بمنظور جلوگیری از صدمه خوردن به چشم ( برق زدگی چشم ) استفاده کنید . از دیگر نکاتی که باید به آن توجه کنید این است که افرادی که حضور آن ها ضرورتی ندارد را از محیط کار بیرون بفرستید .
دستکش های مقاوم به گرما و لباس محافظ استفاده کنید
مطمئنا در حین عمل جوشکاری دستکش های محافظ دست که جنس آن ها اغلب از چرم می باشد ، امری ضروری است . از لباس های بلند محافظ ، کفش های عایق و شلوارهای مخصوص جوشکاری استفاده کنید . برای محافظت از صورت خود از ماسک جوشکاری محافظ استفاده کنید . البته می توان خاطر نشان کرد که مشعل های جوشکاری پلاستیک اشعه ها و نورهای خطرناک تولید نمی کنند . به همین دلیل می توانید به جای ماسک هایی که تمام صورت را می پوشانند فقط از عینک ایمنی استفاده کنید .
پلاستیک را با آب گرم و صابون تمیز کنید
تا آنجایی که می توانید سطوح پلاستیکی که قرار است جوش داده شود را با آب گرم و صابون پاک و تمیز کنید . اگر صابون قادر به پاک کردن لایه های چربی و کثیفی روی پلاستیک نبود از مایع ظرفشویی و مواد شوینده قوی استفاده کنید . تمام کثیفی ها و چربی ها را از روی سطح کار پاک کنید . وجود آن ها سبب می شود جوش ضعیف حاصل شود . در نهایت روی سطح را با پارچه تمیز خشک کنید . البته سعی کنید از مواد شوینده مقاوم به مواد صنعتی استفاده نکنید زیرا آن ها نیز یک لایه از خود به جای می گذارند که باز هم سبب ضعیف شدن جوش می شود .
میله جوش مناسب با نوع پلاستیک را انتخاب کنید
بسیاری از محصولات پلاستیکی دارای یک فرم مشخصات هستند . در آن فرم به دنبال کلماتی مانند PE ، PP یا PVC بگردید . از میله جوشی استفاده کنید که مناسب نوع پلاستیک است . برای مثال برای جوشکاری پلاستیک پلی تیلن نیاز به میله جوش پلی تیلن دارید . گاهی اوقات می توانید یک شکاف را در یک قطعه پلاستیکی با ذوب کردن پلاستیک اطراف آن جوش دهید . اما به هر جهت باید از یک میله جوشکاری برای پوشاندن هر نوع شکاف استفاده کنید .
اگر نوع پلاستیک را نمی شناسید از کیت تست میله استفاده کنید
کیت تست میله برای هر نوع میله جوش پلاستیکی وجود دارد . انتهای میله را حرارت دهید مانند همان وقتی که می خواهید از میله برای جوشکاری استفاده کنید . سپس با استفاده از انبر دست میله را روی سطح پلاستیک بکشید . اگر روی سطح چسبید در نتیجه مواد سازنده میله مطابق با نوع پلاستیکی است که استفاده کردید . کیت های تشخیص و میله های جوشکاری و سایر مواد در بسیاری از مغازه های تجهیزات سخت افزاری فروشی وجود دارد.
رنگ روی پلاستیک را با سمباده پاک کنید
اگر روی سطح پلاستیک رنگ وجود دارد آن را با یک قطعه سمباده پاک کنید . برای این کار قطعه سمباده را عقب و جلو بکشید و مقداری روی سطح کار فشار دهید . آنقدر این کار را انجام دهید تا رنگ از روی سطح کار پاک شود .
دو قطعه پلاستیکی را با گیره به هم متصل کنید
قبل از اینکه مشعل جوشکاری خود را روشن کنید ابتدا قطعات را کنار یکدیگر محکم کنید . تا آنجا که امکان دارد قطعات را به هم فشار دهید . از گیره های نوع C برای محکم کردن قطعات به سطح میز استفاده کنید . می توانید با چسب نواری قطعات را به هم نزدیک کنید . فقط دقت کنید سطحی که قرار است جوش داده شود را نپوشانید . با این کار دیگر در حین انجام عمل جوشکاری نیازی به نگرانی راجع به نحوه قرار گرفتن قطعات ندارید .
مرحله دوم: اتصال پلاستیک
تفنگ جوشکاری را برای مدت دو دقیقه گرم کنید
هر نوع پلاستیک در یک دمای خاص ذوب می شود. در نتیجه اینکه تفنگ جوشکاری شما برای این کار آماده باشد ، مهم است . دمایی که نیاز دارید چیزی بین 200 تا 300 درجه سانتی گراد است . هر دمایی خارج از این بازه یا پلاستیک را می سوزاند یا اینکه آن را ذوب نمی کند . جدول مربوط به دمای مورد نیاز هر نوع پلاستیک در بخش قبل بررسی شد .
قبل از انجام کامل جوشکاری ابتدا انتهای قطعات را به یکدیگر جوش کنید
قبل از اینکه عمل جوشکاری را آغاز کنید ، انتهای قطعات را به یکدیگر وصل کنید . این کار را با ذوب کردن آن ها انجام دهید . برای اینکار از مقدار گرمای کمی استفاده کنید . صبر کنید تا پلاستیک ذوب شود . این کار سبب می شود قطعات در حین انجام کار جابجا نشوند .
انتهای میله جوش را با یک انبر قیچی، زاویه دار ببرید
بریدن میله جوش کار ساده ای است . اگر انبر قیچی ندارید می توانید از یک کاتر استفاده کنید . اگر انتهای میله جوش را نوک تیز کنید ، شانس اینکه یک جوش صاف و یکدست داشته باشید را افزایش داده اید .می توانید قبل از اینکه نازل را عوض کنید به تفنگ جوشکاری پلاستیک اجازه دهید که خنک شود سپس میله جوش را وارد کنید . البته فراموش نکنید که قبل از شروع جوشکاری تفنگ را داغ کنید .
میله جوش را داخل نازل سرعت تفنگ جوشکاری قرار دهید
نازل سرعت دارای قسمتی است که می تواند میله جوش را در حین ذوب کردن آن بر روی اتصال نگه دارد . اگر این قسمت در تفنگ جوشکاری شما وجود ندارد ، می توانید آن را جدا تهیه کنید . بعد از فیت کردن نازل بر روی تفنگ جوشکاری پلاستیک ، میله را داخل سوراخ بالای آن قرار دهید . دقت کنید که نازل را هنگامی که داغ است لمس نکنید . صبر کنید تا خنک شود یا در غیر اینصورت آن را با انبر دست جدا کنید .
نوک تفنگ جوشکاری را به آرامی روی پلاستیک حرکت دهید
از بالای شکافی که قرار است به هم جوش داده شود شروع به جوشکاری کنید . تفنگ را با زاویه 45 درجه نسبت به کار در دست بگیرید . نوک نازل جوشکاری را به سطح کار بچسبانید . سپس آنقدر به پلاستیک گرما دهید که شاهد آب شدن آن باشید . در حالیکه که مشعل را در طول محلی که می خواهید جوش دهید حرکت می دهید میله جوشکاری را به داخل آن فشار دهید . رمز موفقیت در این کار پیوستگی است . اگر متوجه سوختگی یا تغییر رنگ پلاستیک شدید، مشعل را با سرعت بیشتر حرکت دهید .
مرحله سوم: پایان جوشکاری پلاستیک
حداقل به مدت 5 دقیقه برای خنک شدن پلاستیک صبر کنید
اجازه دهید تا دمای پلاستیک به دمای اتاق برسد . پلاستیک جوشکاری شده مدت زمان زیادی برای خنک شدن نیاز ندارد . دقت کنید که پلاستیک کاملا جامد شود . زمانی که هیچ گرمایی از آن بیرون نمی آمد ، آماده است که ادامه کار را انجام دهید .
جوش انجام شده را با سمباده صاف کنید
قسمت های ناصاف جوش شده را با سمباده صاف کنید . هنگام سمباده کشیدن از فشار ملایم استفاده کنید .
آموزش جوشکاری پلاستیک به پایان رسید . امیدواریم این مقاله برای شما کاربردی باشد .منتظر نظرات شما هستیم.
منابع : sciencepublishinggroup – wikihow
با سلام گرم
واقعا مطالبتون خیلی اموزنده و در عین سادگی کامل بود
با تشکر فراوان
با سلام گرم
واقعا مطالبتون خیلی اموزنده و در عین سادگی کامل بود هرچند اگه ویدئوی آموزشی نمونه کار میذاشتین خیلی بهتر میشد
با تشکر فراوان
با سلام
بسیار ممنون از انرژی مثبتی که به ما دادید
ممنون بابت انتقال تجربیات گرانبهاتون. همه چیز عالی و بدون نقص.
با سلام و احترام
ممنون از توجه شما
مطالب فوق العاده کامل و آموزنده ای گذاشتین ممنون واقعا فقط لطف میکنین از کجا میشه لوازم جوشکاری پلاستیک و میله های الکترود جوش پلاستیک رو تهیه کرد ؟؟
ممنون از راهنمایی شما..
سپاس بابت توجه شما
میتونید با شرکت تماس بگیرید تا همکارانمون راهنماییتون کنن
سلام من آموزش کامل سپر سازی خودروهای ایرانی و خارجی و میخوام امکانش هست بزرگوار
سلام وقت بخیر
اگه به جوشکاری مربوط باشه قسمتی از اون آموزش، حتما قرار میدیم
با سلام چطور میتوانم دستگاه جوش پلاستیک را تهیه کنم؟
درود بر شما معین عزیز
شما میتوانید با شماره تلفن 02168506000 تماس بگیرید تا کارشناسان ما شما را راهنمایی کنند.