نحوه تنظیم جریان ( آمپر) مناسب برای جوشکاری

تنظیم آمپر مناسب جوشکاری در دستیابی به یک جوشکاری موفق و با کیفیت کمک شایانی میکند و باید به آن توجه ویژه ای شود. آمپر یا جریان الکتریکی نشان‌دهنده شدت جریان برق در مدار جوشکاری است. با وینر همراه باشید تا با تنظیم این ویژگی مهم بیشتر آشنا شوید.

آمپر در جوشکاری چیست؟

آمپر در واقع واحد اندازه‌گیری میزان جریان الکتریکی است که از الکترود به قطعه کار منتقل می‌شود. هرچه آمپر بیشتر باشد، جریان الکتریکی قوی‌تر و حرارت تولید شده در محل جوش بیشتر خواهد بود. تنظیم آمپر به عوامل مختلفی مانند جنس فلز پایه , نوع پوشش الکترود , قطر و جریان الکترود , روش جوشکاری و همچنین موقعیت جوشکاری ( افقی , عمودی و سقفی ) بستگی دارد که در ادامه بررسی کرده ایم:

۱. نوع فلز:

• جنس فلز: هر فلز دارای نقطه ذوب، هدایت حرارتی و خواص متالورژیکی منحصر به فردی است. برای مثال، فولاد کربنی به آمپر کمتری نسبت به فولاد ضد زنگ نیاز دارد.
• ضخامت فلز: هرچه ضخامت فلز بیشتر باشد، به آمپر بیشتری برای ذوب کامل و ایجاد نفوذ کافی نیاز است.

۲. نوع الکترود یا سیم جوش:

• قطر الکترود یا سیم جوش مستقیماً بر میزان آمپر مورد نیاز تأثیر می‌گذارد. قطر بیشتر به آمپر بیشتری نیاز دارد.
• پوشش الکترود: نوع پوشش الکترود (روتیلی، بازی، سلولزی و …) بر محدوده آمپر کاری مؤثر است. هر پوشش، محدوده آمپر مشخصی را برای عملکرد بهینه توصیه می‌کند.

۳. روش جوشکاری:

• MIG (Metal Inert Gas): در این روش، آمپر به عوامل مختلفی مانند نوع گاز محافظ، قطر سیم جوش و سرعت تغذیه سیم بستگی دارد.
• TIG (Tungsten Inert Gas): در این روش، آمپر به قطر الکترود تنگستن، نوع گاز محافظ و ضخامت فلز بستگی دارد. از آنجاییکه جوشکاری TIG برای جوشکاری فلزات نازک و حساس کاربرد دارد لذا معمولاً از آمپرهای پایین‌تر (۲۰ تا ۲۵۰ آمپر) استفاده می‌شود.
• MMA (Metal Arc Welding): در این روش، آمپر به نوع الکترود، قطر الکترود و ضخامت فلز بستگی دارد. از انجاییکه جوشکاری MMA برای فلزات ضخیم تر کاربرد دارد لذا از آمپرهای بالاتری (۵۰ تا ۳۰۰ آمپر) استفاده می‌شود.

۴. موقعیت جوشکاری:

موقعیت جوشکاری بر توزیع حرارت و نفوذ جوش تأثیر می‌گذارد. برای مثال، جوشکاری سقفی به دلیل نیروی جاذبه، نیاز به آمپر بیشتری دارد.

۵. سرعت جوشکاری:

افزایش سرعت جوشکاری به آمپر بیشتری نیاز دارد تا حرارت کافی برای ذوب فلز تأمین شود.

۶. ولتاژ منبع تغذیه:

ولتاژ نیز بر آمپر و خصوصیات قوس و نفوذ جوش تأثیر می‌گذارد. معمولاً با افزایش ولتاژ، عمق نفوذ جوش نیز افزایش می‌یابد.

چرا تنظیم آمپر مهم است؟

• نفوذ جوش: آمپر کم باعث نفوذ ناکافی جوش و آمپر زیاد باعث سوختن فلز می‌شود.
• آمپر ضعیف باعث میشود الکترود به قطعه کار بچسبد و اگر آمپر بسیار زیاد باشد دستگاه overheat شده و حرارت زیادی تولید میکند و در نتیجه دستگاه جوش خراب شده و قطعه کار سوراخ میشود.
• پایداری قوس: آمپر نامناسب باعث ناپایداری قوس و ایجاد جوش نامنظم می‌شود.
• سرعت جوشکاری: با تنظیم آمپر مناسب، سرعت و بهره‌وری کلی جوشکاری افزایش می‌یابد.
• کاهش میزان دود و پاشش
• افزایش کیفیت جوش و جلوگیری از ترک خوردن یا سوراخ شدن
• کاهش مصرف انرژی و بهینه‌ سازی مصرف برق

نحوه تنظیم آمپر مناسب جوشکاری چگونه است؟

• مراجعه به جدول راهنما: اکثر تولیدکنندگان الکترود، جدولی از آمپر مناسب برای هر نوع الکترود و ضخامت فلز ارائه می‌دهند.
• آزمایش و خطا: با شروع از آمپر پایین و افزایش تدریجی آن، بهترین تنظیم را پیدا کنید.
• مشاهده با دقت حوضچه جوش: اگر حوضچه جوش بسیار نازک و سطحی است، آمپر را افزایش دهید. اگر حوضچه جوش بیش از حد عمق دارد و فلز پایه سوراخ می‌شود، آمپر را کاهش دهید.
• استفاده از روش ضرب:

این ترفند به این صورت است که شما ابتدا ضخامت قطعه را بررسی کنید. مثلا اگر ضخامت قطعه 3mm است , عدد 3 را در 40 ضرب کنید. عدد حاصل مقدار آمپر مناسب است. توجه داشته باشید اگر جوشکاری شما جوشکاری سربالا است عدد آمپر به دست آمده را 10 درصد کم کنید اما اگر جوشکاری شما تخت است از همان عدد به دست آمده در تنظیم آمپر استفاده کنید. قاعده کلی برای تنظیم آمپر مناسب جوشکاری به این صورت است که به ازای هر یک هزارم اینچ ضخامت یک آمپر مورد نیاز است که برای هر میلی متر ضخامت کلا ۴۰ آمپر محاسبه میشود.

جمع ‌بندی

تنظیم آمپر مناسب جوشکاری، یک مهارت مهم در جوشکاری است که با تجربه و تمرین به دست می‌آید. همچنین با توجه به عوامل مختلفی مانند نوع فلز، ضخامت فلز، نوع الکترود، و وضعیت جوشکاری و با رعایت نکات ذکر شده و استفاده از منابع معتبر، می‌توانید آمپر مناسب را انتخاب کرده و جوش‌های با کیفیت و بادوامی تولید کنید.