هر محیط کاری مسائل منحصر به فرد خاص خود را دارد، اما به طور کلی می توان خطرات شغل جوشکاری را در شش گروه به شرح ذیل طبقه بندی نمود :
الف) خطرات زیستی (Biological Hazards)
به دلیل اینکه خطرات بیولوژیکی به محیط کار مربوط می شود اغلب جوشکاران را تهدید نمی کند.
ب) خطرات شیمیایی (Chemical Hazards)
اغلب فرایندهای جوشکاری همراه با تولید دود هستند. دودهای حاصل از جوشکاری اغلب حاوی اکسیدهای مواد جوشکاری شده و الکترود های مورد استفاده می باشند. اگر فلز پوشش یا رنگ داشته باشد این مواد در اثر گرما تجزیه شده و بخشی از دود را تشکیل می دهند. هنگام جوشکاری، به ویژه در محل های بسته، می بایست تمهیدات مناسبی جهت خارج نمودن این دود در نظر گرفته شود.
محیط کاری جوشکاران اغلب شامل مواد ذیل می باشد که به کاربردن تمهیداتی به منظور ارتقای سطح ایمنی در خصوص آنان ضروری است:
• مایعات قابل اشتعال و قابل احتراق
• گازهای متراکم (تحت فشار)
ج) خطرات ارگونومی (Ergonomic Hazards)
جوشکاران اغلب مجبور هستند که:
• وسایل و مواد سنگینی را حرکت دهند.
• به مدت طولانی در موقعیت نامناسب کار کنند.
• ابزارهای سنگینی را به مدت طولانی در دست نگهدارند.
• حرکت های تکراری انجام دهند.
د) خطرات فیزیکی (Physical Hazards)
قوس و شعله جوشکاری باعث ایجاد و انتشار نورهای شدید و اشعه های ماورای بنفش و مادون قرمز می شود. اشعه های گاما یا ایکس نیز می توانند توسط برخی از تجهیزات آزمون غیرمخرب ایجاد شوند. مجموعه این موارد موجب می شود که جوشکاران در معرض آسیب های ذیل قرار گیرند:
• نور شدید
• صدای زیاد
• سرما یا گرمای شدید
• تشعشعات رادیو اکتیو
ه) خطرات محیط کار (Environmental Hazards)
جوشکاران اغلب مجبورند:
• در ارتفاع کار کنند.
• در فضای محصور کار کنند.
• در حین کار ممکن است دچار شوک الکتریکی یا برق گرفتگی شوند.
همچنین آنان به طور مداوم در معرض خطرات ذیل هستند:
• ورود ذرات به چشم یا پوست
• بریدگی و زخم حاصل از لبه های تیز
• سوختگی در اثر تماس با سطوح داغ، شعله و جرقه
• آتش سوزی در اثر جرقه، شعله یا فلزات داغ
و) خطرات روانی (Mental Hazards)
تقاضا برای کار و احتمال بیکاری نیز باعث بروز استرس می شود. علاوه بر آن برخی جوشکاران ممکن است مجبور باشند که در شیفت های بیشتر و یا ساعات طولانی تری کار کنند که این امر بر روی سلامتی آنها اثر منفی دارد.
آیا جوشکاری در بلند مدت برای سلامتی جوشکار مضر است؟
• ناراحتی های تنفسی در جوشکاران بیشتر از سایرین دیده شده است. به نظر می رسد که تماس مداوم با دود حاصل از جوشکاری یکی از اصلی ترین دلایل بروز این ناراحتی ها باشد.
• امراض و بیماری های ریوی که در اثر تنفس ذرات معدنی یا فلزی ایجاد می گردند.
• برخی سرطان ها (مانند کبد، بینی، سینوس ها، معده و شش) سازمان بین المللی تحقیقات سرطان (IARC) دود های جوشکاری را جزء عوامل سرطان زا قرارداده است.
• احتمال از دست دادن شنوایی
• تماس با اشعه ماوراء بنفش موجب بروز بیماری های مزمن و آسیب به چشم ها و پوست می گردد.
• آسیب سیستم عصبی در اثر تماس با دودهای حاوی سرب، منگنز و آلومینیوم
• مسمومیت مزمن هنگام وجود موادی خاص در دود مانند روی یا کادمیوم
چه اقدامات پیشگیرانه ای را می توان انجام داد؟
• نصب سیستم تهویه موثر هر جا که امکان پذیر باشد.
• استفاده دائم از وسایل حفاظت فردی.
جوشکاران می بایست از عینکی که بینایی آنان را در مقابل اشعه ماورای بنفش مصون می دارد و نیز گوشی که شنوایی آنان را در مقابل صدای زیاد و ممتد محافظت می نماید، استفاده کنند. همچنین چنانچه تهویه موضعی مؤثر یا نصب آن عملی نباشد، می بایست از وسایل مقتضی استفاده نمود. پوشیدن لباس های مخصوص جوشکاری توصیه می گردد، در صورت عدم وجود پیش بند و دستکش های نسوز به حفاظت دست ها و لباس ها کمک می کند.
• اطمینان از اینکه مواد قابل احتراق و اشتعال دور از محل کار انبار شده اند.
• داربست ها و نردبان ها را باید قبل از استفاده بازبینی و بازرسی نمود. جوشکاران هنگام کار در ارتفاع می بایست به وسایل مناسب به منظور حفاظت از سقوط مجهز باشند.
• آموزش روش های بالا رفتن ایمن ارائه شود.
• اگر لازم است کاری در موقعیت نامناسب از منظر ارگونومیک انجام شود، باید زمان استراحت کافی به جوشکار داده شود.
ارائه چه نوع اطلاعاتی به جوشکاران می تواند موجب ارتقای سطح ایمنی آنان گردد؟
• اطلاعات عمومی در مورد جوشکاری
• روش های صحیح انتخاب، استفاده و نگهداری وسایل حفاظت فردی
• روش های ورود به فضاهای محصور
• روش های حفاظت از سقوط
• چگونگی کار کردن ایمن و استفاده مناسب از مایعات قابل اشتعال و احتراق
• چگونگی استفاده ایمن از گازهای متراکم و تحت فشار
• چگونگی استفاده از تجهیزات انتقال نیرو
• استفاده ایمن و مناسب از نردبان ها، سکوها و داربست ها
• روش های ایمن جهت حمل دستی مواد
از اینکه این مقاله را مطالعه نمودید متشکریم، اگر انتقاد و پیشنهادی در پیرامون این مقاله دارید در قسمت دیدگاه بنویسید.