وظیفه اصلی نازل برشکاری و جوشکاری ، هدایت درست گاز محافظ به حوضچه جوش است . معیار انتخاب نازل جوشکاری ، بطور عمده به کاری که قرار است انجام دهید بستگی دارد . برخی از نازل های جوشکاری پوشش دهی گاز بهتری نسبت به سایر انواع مشابه آن ها ارائه می دهند . برخی دیگر دسترسی بهتری را ارائه می کنند .
نازل برشکاری نقش عمده ای در فرایند جوشکاری دارد . انتخاب نازل مناسب برای جوشکاری ، باعث می شود نقص کار کم تر شود و دوباره کاری پیش نیاید . همچنین این امر سبب صرفه جویی در زمان صرف شده نیز می شود . با در دست داشتن تفنگ جوشکاری میگ ، شما انتخاب های متنوعی در حوزه انتخاب نازل دارید . البته اینکه کدام نوع را انتخاب می کنید همیشه شفاف نیست . در یان مقاله به برخی از نکات انتخاب نازل می پردازیم .
متاسفانه مانند بسیاری از تجهیزات جوشکاری MIG ، اهمیت انتخاب نازل درست ، نادیده گرفته می شود . اگر اهمیت لازم به این امر داده شود تاثیر بسزایی در کیفیت ، باروری و هزینه کلی صرف شده در کار خواهد داشت . در هر نوع فرایند جوشکاری ، شکل درست و استایل صحیح نازل ، تاثیر مهمی روی کیفیت کار ، بهره وری و هزینه نهایی دارد . فراگیری نحوه نگهداری و استفاده از نازل نیز در کیفیت کار موثر است . بمنظور آشنایی بیشتر به نکات زیر توجه کنید.
انتخاب صحیح شکل نازل برشکاری و جوشکاری
نازل های برشکاری اشکال متنوعی دارند . برای مثال از میان مدل های متنوع می توان به مدل سر راست ، دارای گلوگاه ، کوتاه و بلند اشاره کرد . نازل های سر راست دارای قطر داخلی بزرگ تری ( حدود 3.4 اینچ ) هستند . اما برش خوبی را ارائه نمی کنند . اگر برش بهتر در اولویت باشد ، نازل گلوگاه ، انتخاب بهتری خواهد بود . نازل های گلوگاه ، عموما برای کارهای جوشکاری اتوماتیک مناسب هستند . قطر داخلی معمول ، برای نازل های گلوگاه 1.2 اینچ است .
نازل هایی با نوک کوتاه و بلند نیز انتخاب های مناسبی برای داشتن یک برش خوب هستند . دقت بفرمایید که نازل های با نوک بلند داراری قطر داخلی کوچک تری هستند . در نتیجه پاشش ها و ترشحات جوشکاری را سریع تر جمع می کنند . در صورت امکان استفاده از نازل کوتاه تر برای جلوگیری از وقوع این مشکل بهتر است .
در انتخاب نازل ، نکته مهم پیدا کردن نازلی است که برش بهتری ارائه می کند . همچنین میزان جریان گاز خروجی از نازل نیز با اهمیت است . زیرا جریان مناسب گاز باعث می شود آلاینده های حوضچه جوش پراکنده شوند . بهترین انتخاب ، انتخاب نازل بزرگ است . با انتخاب این نوع نازل ، می توان اطمینان پیدا کرد که جریان گاز محافظ نیز بیشتر خواهد بود . استفاده از نازل های بزرگتر همچنین این اطمینان را به همراه دارد که پاشش ها و ترشحات حاصل از برش ، داخل نازل پر نشوند .
مولفه های مهم در انتخاب سایز نازل برشکاری
جریان جوشکاری : هرچه جریان جوشکاری بیشتر باشد ، سایز نازل باید بزرگ تر باشد . برای پروژه هایی که جریان جوشکاری کم تری نیاز دارند ، از نازل با سایز استاندارد می توان استفاده کرد . در این صورت می توان در میزان هزینه ها نیز صرفه جویی کرد .
دمای بالا : برای انجام پروژه های جوشکاری که دمای بالایی تولید می کنند باید از نازل های مناسب کارهای سنگین و مسی استفاده کرد . نازل های برنجی نیز از مقاومت خوبی برخوردار هستند . همچنین در پروژه هایی که گرمای متوسط و کم در آن ها تولید می شود استفاده از نازل های برنجی مناسب هستند . همچنین استفاده از نازل های برنجی در دمای بالای 450 درجه سلسیوس یا 840 فارنهایت نیز عملکرد بهتری دارند .
دسترسی جوش محدود: قانون کلی موجود در این حیطه این است که بمنظور ذخیره گاز و همچنین پوشش دهی کافی گاز از نازل بلند استفاده کنید . اما اگر دسترسی جوش موضوع مورد اهمیت باشد ، از نازل کوتاه استفاده کنید . نازل های دارای گلوگاه نیز در این موارد می تواند کمک کننده باشد .
پاشیدگی های جوش سنگین : اگر پاشش های زیادی تولید شود ( مواد با پایه گالوانیزه ، سطوح چرب ، مدار جوش کوتاه ، 100% کربن دی اکسید و … پاشش زیادی تولید می شود ) از نازل های کوتاه با سوراخ سایز بزرگ استفاده کنید . مواد برنجی نیز در این زمینه انتخاب مناسبی هستند.
انواع نازل های برشکاری و جوشکاری
نازل ها در دسته های متنوعی ، مناسب برای کارهای سنگین و استاندارد ، slip-on و head-on موجود هستند . نازل های مناسب برای کارهای سنگین دیواره های ضخیم تری دارند . همچنین عایق آن ها نیز ضخیم تر است . این نازل ها برای کارهای با رنج آمپر 400 تا 600 مناسب هستند . به دلیل ساختار سنگین تر آن ها ، این نازل ها نسبت به نازل های استاندارد مقاومت بهتری نسبت به گرما دارند . نازل های استاندارد دارای دیواره های نازک تری هستند . آن ها برای پروژه های با آمپر 100 تا 300 مناسب هستند .
این نازل ها در صنعت رواج بیشتری دارند . بر عکس نازل های head-on که باید برای نصب شدن پیچانده شوند . مزیت آن ها این است که به سرعت قابل تعویض هستند . هنگام نصب نازل های slip-on مطمئن شوید که به درستی روی سرک قرار گرفته اند . قرارگیری نا مناسب آن ها باعث نشت گاز می شود . نشت گاز نیز کیفیت جوشکاری را پایین می آورد .
نازل threaded و slip on
در انتخاب بین نازل threaded یا نازل slip on شما نمی توانید نقش چندانی داشته باشید . زیرا این تفنگ میگ جوشکاری است که مشخص می کند کدام یک از این دو نازل روی آن نصب می شوند . تفاوت بین این دو نازل ، سرعت و امنیت اتصال است . نازل های threaded با امنیت بیشتری روی مشعل جوشکاری نصب می شوند و این نوع نصب نشتی گاز را بسیار کاهش می دهد . عیب نازل های threaded سختی جدا کردن و تعویض آن ها است .
نازل های slip –on سرعت باز و بسته کردن بالاتری دارند . همچنین این نوع نازل ها قیمت پایین تری نسبت به threaded ها دارند . همچنین مزیت دیگر آن ها یک تکه بودن این نوع نازل ها نسبت به threaded است که دو تکه است . در نتیجه قطعات تشکیل دهنده threaded ها سخت تر روی یکدیگر مچ می شوند .
نازل های همگرا
نازل های با نوک همگرا و کانونیکال ، همگرایی خوبی در گاز خروجی ارائه می کنند . گاز محافظ محدوده بیشتری در اطراف حوضچه جوش را پوشش می دهد . همچنین شکل نازل باعث می شود گاز با سرعت بیشتری روی کار تاثیر بگذارد و در نتیجه شرایط اتمسفری کار را خراب نکند . این نوع نازل ها دارای حفره ای با قطر 13 تا 15.5 میلی متر هستند . در جوشکاری های زینک یا پوشش دار زینک ، نازل های همگرا مناسب ترین گزینه هستند .
نازل های جوشکاری شبه بطری
این نوع نازل ها دسترسی راحت تری و دید بهتری را به قطعه کاری ارائه می کنند . قسمتی از نازل که شبیه گلوگاه است غالبا یک حفره ایستاده است . از این نوع نازل ها در پروژه های رباتیک استفاده می شود . در مقایسه با نازل های همگرا ، همگرایی گاز در نازل های شبه بطری بیشتر است . در هنگام کار کردن با این نوع نازل خطر جمع شدن پاشش های جوش وجود دارد .
نازل های سیلندر شکل
به این نوع نازل ها ، نازل های سر راست نیز می گویند . از این نازل ها در آمپر های بالا استفاده می شود . این نوع نازل ها برای کارهای سنگین مناسب هستند . میزان گاز خروجی از آن ها در حداکثر مقدار خود قرار دارد .
مواد سازنده نازل برش کاری
نازل ها معمولا در دو جنس مس و برنج موجود هستند . اگرچه نازل های با جنس کروم نیز موجود هستند . نازل های برنجی مقاومت بهتری نسبت به ترشحات دارند . همچنین آن ها برای پروژه های با آمپر پایین ( بین 100 تا 300 آمپر ) مناسب هستند . این در حالی است که نازل های با جنس مس برای کارهایی با آمپر بالا ( بیش از 300 آمپر ) مناسب هستند . همچنین برای کارهایی که نیاز به زمان قوس الکتریکی طولانی تری هستند نیز ، نازل با جنس مس گزینه بهتری است .
نازل های با روکش نیکل نیز وجود دارند که دارای مزیت طول عمر بیشتر و مقاومت بهتر به ترشحات و پاشش ها نسبت به نازل های برنجی و مسی دارند . روکش نیکل بر روی نازل های مسی قرار می گیرد . در نتیجه تمام مزیت های نازل مسی در کنار مقاومت بالاتر نسبت به پاشش های جوش را خواهید داشت . علت طول عمر بیشتر نیکل دفع گرمای حاصل از فرایند کار است . یعنی بیرون و درون نازل جوشکاری در حین انجام کار تفنگ mig خنک می ماند . این امر باعث می شود ترشحات کم تری به نازل بچسبد . همین امر باعث می شود نازل های روکش دار جوشکاری، انتخاب مناسبی برای پروژه های رباتیک باشند .
برای پروژه های نیازمند به آمپر بالا که با آب خنک می شوند ، نازل هایی وجود دارند که ماده خنک کننده را دور نازل می چرخانند . همانطور که مشخص است این نازل ها قیمت های بالایی دارند .
نحوه نگهداری و استفاده از نازل ها
نحوه استفاده و نگهداری نازل ها اهمیت بالایی دارد . این امر در کارایی مستمر جوشکاری و جلوگیری از خراب شدن زودرس آن ها مهم است . استفاده از نازل های با کیفیت بالا نیز در افزایش طول عمر آن ها موثر است .
به دنبال نازل هایی باشید که دارای سطوح صاف و لبه های صاف باشند . این نازل ها مقاومت بهتری در برابر پاشش ها و ترشحات نسبت به نازل هایی با سطوح و لبه های ناصاف هستند . همچنین نازل های سنگین تر و ضخیم تر از نازل های سبک تر و نازک تر بهتر هستند . ضخامت این نازل ها باعث می شود در برابر حرارت مقاومت بهتری داشته باشند . هنگام خرید نازل ها آن هایی را انتخاب کنید که درون آن ها با برنج ساخته شده است . زیرا این ویژگی باعث می شود آن ها قطر داخلی خود را حفظ کنند و زود خراب نشوند . استفاده از عایق فایبر گلس در ساخت نازل ها نیز ، طول عمر آن ها را افزایش می دهد .
برای نگهداری از نازل ها آن ها را در پکیج اصلی خود قرار دهید . این پکیج ها غالبا کیف های کوچک هستند . بیرون آوردن آن ها از داخل پکیج و قرار دادن آن ها داخل قوطی ، طول عمر آن ها را کاهش می دهد . برای وصل کردن و تعویض نازل ها از دستکش استفاده کنید . زیرا در اینصورت مانع رسیدن کثیفی و چربی به آن ها می شوید . همچنین از ورود این کثیفی ها به درون حوضچه های جوش نیز جلوگیری می کنید .
چند وقت یکبار نازل ها را برای ممانعت از جمع شدن ترشحات در آن ها طبق شیوه گفته شده در دفترچه راهنمای آن ها تمیز کنید . همچنین می توانید از محلول های ضد پاشش جوش نیز برای محافظت از ترشحات استفاده کنید .
در نهایت می توان گفت که نازل ها نقش مهمی در بوجود آمدن جوش با کیفیت دارند . همچنین آن ها نقش عمده ای نیز در صرفه جویی هزینه ها دارند . سعی کنید متناسب با پروژه ای که روی آن کار می کنید نازل مناسب را انتخاب کنید . انتخاب دقیق و نگهداری درست از نازل ها طول عمر آن ها را افزایش می دهد و روال کار به درستی پیش می رود .
منابع :tregaskiss – blog.binzel-abicor – americantorchtip
خوشحالیم که با ما همراه بودید . منتظر نظرات و پیشنهادات شما هستیم .